I DUNAV IMA PLAVU GROBNICU: Eparhija Bačka o izgradnji crkve u novosadskom naselju Liman, posvećene žrtvama racije 1942.
HRAM koji će biti izgrađen u novosadskom naselju Liman, u blizini kupališta Štrand, biće posvećen Svetim mučenicima bačkim postradalim u pogromu našeg naroda u Bačkoj od 1941. do 1944. godine, naročito u Novosadskoj raciji.
Mesto gde je planirana izgradnja nove svetinje/ Kanonizovani Mučenici bački, Foto Privatna arhiva
To će ga s pravom, svrstati u red zdanja od izuzetnog duhovnog, kulturnog i nacionalnog značaja. Izgradnjom hrama Svetih mučenika bačkih i planiranom izgradnjom Memorijalnog centra žrtava pogroma u Bačkoj ovaj, do sada neuređeni deo obale Dunava će, između ostalog, postati uređena kulturno-prostorna celina definisana kulturom sećanja na stradanje svih Novosađana i biće svojevrsni prvorazredni podsetnik da Plava grobnica i tu postoji.
Ovakvom porukom za javnost oglasila se juče Eparhija bačka posle najave gradskih vlasti u Novom Sadu i gradonačelnika Milana Đurića o planu izgradnje hrama u blizini gradskog kupališta Štrand na Dunavu.
I dok, rame uz rame sa Pokretima “Dosta je bilo” i “Bravo”, stranka Nenada Čanka LSV, već nekoliko dana zaredom osuđuje izgradnju crkve, a juče je priču sa Limana prebacila na zrenjaninski teren porukom da “vlast gasi škole, a diže crkve”, iz Vladičanskog dvora u kojem stoluje Njegovo preosveštenstvo vladika bački Irinej, poslata je radosna poruka.
– Sa velikom radošću primili smo informaciju da će se pred odbornicima Skupštine Grada Novog Sada 5. marta naći predlog za izradu plana generalne regulacije rekreativnog područja Štrand-Kabel. Time je učinjen prvi korak ka realizaciji višedecenijske želje i inicijative pravoslavnih vernika koji žive na Limanu da konačno dobiju svoju parohijsku crkvu – navedeno je u saopštenju Eparhije.
Mađarski fašisti tokom Racije, Foto Arhiv grada Novog Sada
Leševi žrtava pronalaženi na obalama Dunava, Foto Arhiv grada Novog Sada
Osim toga, budući sveti hram, kako najavljuju iz Eparhije, kao biser dunavske obale biće i autentičan zavetni spomen-hram posvećen novojavljenim Svetim mučenicima bačkim postradalim u pogromu a naročito u Novosadskoj raciji.
– Čvrsto verujemo da ćemo se, milošću Božjom i trudom dobronamernih ljudi, po onoj Njegoševoj i narodnoj krilatici da Bog pregaocu daje mahove, u što skorije vreme sabrati na ovom svetom mestu radi osvećenja temelja hrama Svetih mučenika bačkih, zajedno sa svim vernicima Novog Sada i svim ljudima dobre volje – navedeno je na kraju poruke Eparhije bačke.
Podsetimo, pogrom u Južnoj Bačkoj nad civilnim stanovništvom, pretežno Srbima i Jevrejima, izvršili su 1942. godine, mađarski fašisti tokom okupacije u vreme Drugog svetskog rata. Racija je sprovedena na pravoslavni Božić u trinaest šajkaških naselja od Čuruga do Bečeja kada je masakrirano 2.563 ljudi. Ubijani su u crkvama, u domovima, na ulicama, bacani pod led Tise. Zatim je za samo tri dana, od 21. do 23. januara, 1.246 Novosađana ubijeno na obali Dunava ili gurnuto pod led.
Sedište Eparhije bačke u Novom Sadu, Foto Eparhija
Zahvalnost Asielu i Đuriću
UZ izraze blagodarnosti gradonačelniku Novog Sada Milanu Đuriću i Gradu Novom Sadu na spremnosti da odgovore na duhovne potrebe vernog naroda Limana i Novog Sada, Eparhija bačka naročitu zahvalnost uputila je Isaku Asielu, vrhovnom rabinu Srbije, koji je u ime svoje verske zajednice uputio pismo podrške za izgradnju ovog hrama preosvećenom episkopu bačkom gospodinu dr Irineju.
Molitveno sećanje – 23. januara
SVETI mučenici bački, postradali u pogromu i Novosadskoj raciji i episkop bački Irinej Ćirić (1884-1955) koji je spasao 3.000 srpske dece i majki iz mađarskog logora Šarvar, kanonizovani su 2022. u Sabornom hramu u Novom Sadu na svetoj arhijerejskoj liturgiji koju je služio Njegova svetost patrijarh srpski Porfirije. Za dan obeležavanja molitvenog sećanja na njih određen je 23. januar.