SPOMENIK Nikite Tolstoja – praunuka slavnog ruskog pisca Lava Tostoja i, pre svega, uglednog ruskog akadamika i slaviste – koji je letos postavljen u tzv. Ruskom parku u Vršcu, prošao je nesvakidašnji put od Moskve, gde je napravljen, do ovog grada u Banatu.
J. J. Baljak
Transport bronzanog kipa, teškog čak četiri tone, trajao je osam dana. Specijalizovana kompanija najpre ga je avionom prevezla do Istanbula, odakle je drugim letom prevežen do Beograda. U Vršac – rodni grad Nikite Tolstoja – stigao je bez ikakvih oštećena.
Simbolično je postavljen na Svetosavskom trgu, koji Vrščani zovu Ruski park, budući da je na tom mesto nekada bilo rusko groblje. Tu se nalaze i spomenici još sedmorice znamenitih Vrščana, među kojima je još jedan Rus – general Đorđe Emanuel Arsenijević, rođeni Vrščanin koji je pod zastavom carske Rusije uspešno ratovao protiv Napoleona.
Foto: Grad Vršac Familija Nikite Tolstoja na otvaranju spomenika u Vršcu
Tolstojev spomenik delo je priznatog ruskog vajara Ajdina Zejnalova, čije se skulpture nalaze širom Evrope – u Nemačkoj, Austriji, Italiji… Između ostalog, njegov Dostojevski stoji pod vedrim nebom Firence, u društvu Leonardovih i Mikelanđelovih skulptura.
Zejnalov ju je poklonio Vršcu, na inicijativu Nikitinog potomka Vladimira Iljiča Tolstoja, inače savetnika ruskog predsednika Vladimira Putina u oblasti kulture i umetnosti.
Spomenik je secifičan po detaljima, koji na najbolji način oslikavaju karakter Nikite Tolstoja. Vajaru su na te sitnice sugerisale njegova supruga i obe ćerke.
To je jedini spomenik posvećen ovom istaknutom Rusu, koji je bio visoko kotiran u akademskim krugovima širom Evrope. U Vršcu je postavljen povodom stogodišnjice njegove smrti. Toj svečanosti prisustvali su brojni članovi njegove porodice, ambasador Rusije Bocan-Harčenko, kao i sam umetnik.